Üre proteinlerin vücutta yıkımı sonrasında ortaya çıkan atık maddedir. Böbrekler tarafından süzülerek idrarla vücuttan dışarı atılması gerekir.
Normalde 100 ml kandaki üre miktarı 50 mg az olması gerekir. Şayet böbrekler bu maddeyi süzmekte başarısız olursa üre kanda birikmeye başlar.
Üre yüksekliği veya düşüklüğü; vücuttaki protein metabolizmasının sağlıklı işlemediği anlamına gelebilir.
Normal Üre Değerleri Nedir?
Üre yüksekliği, proteinlerin ihtiyaç duyulandan fazla miktarda yıkıma uğradığı anlamına gelebilir. Ürenin verimli bir şekilde vücut dışına atılamadığı (böbrek sorunları vb. nedeni ile) anlamına da gelebilir.
Çok fazla protein tüketildiği zaman böbreklerin üreyi temizleme hızı, karaciğerin proteinleri yıkma hızına yetişemeyebilir. Sonuçta kanda ve idrarda üre yüksekliği görülecektir. Bu durum vücut geliştirmek için protein destekleri kullanan kişilerde görülebilir. Kilo vermek vb. nedenlerle dukan diyeti gibi protein ağırlıklı programlarla beslenen kişilerde de karşılaşılabilir.
Kas proteinlerinin yıkımı beklenenden fazla olursa kanda ve idrarda üre yüksekliği oluşabilir. Aşağıdaki etkenler bu sonucu doğurabilir:
Aşırı susuzluk (dehidrasyon), kan ve idrar hacmini düşürür. Bu nedenle toplam üre miktarı değişmese bile birim hacme düşen üre miktarı artacağı için test sonuçlarında üre yüksekliği saptanabilir.
Proteinler sindirim sisteminde düzenli olarak sindirilemezse, ortaya çıkan üre bağırsaktaki zararlı bakteriler tarafından amonyağa dönüştürülebilir. Karaciğer bu fazladan amonyağı yıkarak tekrar üreye çevirmek zorunda kalır. Aşağıdaki etkenler bu duruma yol açabilir:
Böbreklerin süzme yeteneği azalacak olursa kanda üre yüksekliği oluşabilir.
Üre düşüklüğü, proteinlerin ihtiyaç duyulan miktarda tüketilmediği, sindirilmediği veya işlenemediği anlamına gelebilir.
Üre düşüklüğü, üre yüksekliğine göre daha az görülen bir durumdur. Aşağıdaki etkenler üre düşüklüğüne yol açabilir:
Sindirim sisteminde proteinlerin emilimini azaltan aşağıdaki gibi sorunlar üre düşüklüğüne yol açabilir:
Pankreastan salgılanan tripsin enzimi, proteinlerin sindiriminde önemli rol oynar. Aşağıdaki pankreas sorunları bu sürecin aksamasına, protein yetmezliğine ve üre düşüklüğüne yol açabilir:
Aşağıdaki sorunlar da üre düşüklüğüne yol açabilir: