Vücut enerjisini sağlayan enzimlerden biri olan Ck yani kreatin kinaz, farklı doku ve hücrelerde üretilebilmektedir. Ck yani kreatin kinaz nedir sorusunu kısaca cevabı bu şekilde olmakla beraber yapılan Ck testi ise kaslarda oluşabilecek iltihaplanmaların tespiti ve diğer farklı hastalıkların araştırılması için yapılmaktadır. Ck değerinin düşük veya yüksek olması durumlarında ise çeşitli hastalıklardan şüphe duyulabilir.

Ck (Kreatin Kinaz) Normal Değerleri Nedir?

Ck değeri normal olarak litrede 10 ila 120 mikrogram seviyelerinde olması beklenir. Bu seviyelerin altında veya üzerinde oluşan değerlerde ciddi sorunlar araştırılır. Ancak bu değerler kişiden kişiye de değişebilmektedir. Bu nedenle konuda uzman olan doktorun test sonuçlarını yorumlaması oldukça önemlidir. Diğer taraftan testin yapıldığı cihazlarda da referans değerlerinde değişmeler olduğu için bu oranlarda değişmeler görülebilmektedir.

Ck (Kreatin Kinaz) Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kreatin kinaz değerinin yüksekliğinde genel olarak kas hasarının oluştuğu anlamına gelmektedir. Bazı durumlarda ani bir şekilde değer yükselebilmektedir. Bu bir kas hasarının gerçekleştiği anlamına gelir. Özellikle ağır spor yapan kişilerde bu değerin ani yükselmesi görülebilir. Ancak yüksek değer süreklilik gösteriyorsa bu durumda bir kas hastalığının habercisi olarak bakılabilir. Kalp kaslarında oluşan sorunlarıda da Ck değerinde yükselmeler görülür.

• 

CK MB rutin sağlık taramalarında oldukça sık kullanılan bir parametredir.

Ck (Kreatin Kinaz) Yükselme Nedenleri Nelerdir?

Rabdomiyoliz Hastalığı

Rabdomiyoliz Hastalığı, iskelet kaslarında çeşitli nedenlerden dolayı meydana gelen yıkımlar sonucunda miyoglobin denilen kas proteinlerinin idrarla dışarı atılması durumunda meydana gelir. Hastalığın oluşmasında birçok nedenle karşılaşılmaktadır. İleri derecede oluşan yanıklar, kaslara karşı alınan darbeler, aşırı derecede ağır egzersiz yapmak, alkol veya ilaç zehirlenmesi Rabdomiyoliz hastalığına neden olabilmektedir.

Diğer yandan genetik kas hastalıkları, kokain kullanımı, uzun süre komada kalma, çeşitli virüs ve bakterilerde hastalığın oluşmasına neden olmaktadır. Rabdomiyoliz hastalığı görüldüğünde kreatin kinaz yani Ck seviyesi 100 katına kadar çıkabilmektedir. Hastalığın nedenleri Ck değerinin bu derecede yükselmesine neden olmaz. Ayrıca bu CRP testi gibi kan tahlili değerleride dikkat edilmesi gereken önmli hususlardan bir tanesidir.

Kalp Krizi

Kreatin kinaz değerinin yüksek olması, göğüs ağrısı şikayeti ile birlikte görüldüğünde kısa süre içerisinde kalp krizi yaşandığı anlamına gelebilmektedir. Bu nedenle kalp krizi oluşumu da değeri artıran nedenler arasındadır.

Ağır Egzersizler

Bazı egzersizler normalden daha fazla kişinin efor sarf etmesine neden olabilmektedir. Kişi spor yaptığında kaslar çalışarak bir yıkıma uğrarlar bu yıkım sonrasında kasların onarılması için kreatin kinaz proteini salgılanabilir. Kişi eğer yakın zamanda ağır bir spor yapmışsa ve kan testi yapılırsa Ck değerinin yüksek çıkması olasıdır.

Kas Kütlelerinin Yoğunluğu ve Kreatin Kinaz Değerleri

Özelikle sporcuların kas kütleleri normal insanlara göre daha büyük olmaktadır. Bu gibi durumlarda kişinin kreatin kinaz seviyesi bir miktar yüksek çıkabilmektedir. Ayrıca erkeklerin kadınlardan daha fazla kas kütlesine sahip olması nedeni ile erkeklerde Ck değerinin kadınlara göre daha yüksek olmasını nedeni budur.

CK MB düşüklüğü ve yüksekliği bazı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar ancak doğrudan bir hastalığın belirtisi değildir.

Ck Değerini Yükselten Diğer Nedenler

Yukarıdaki ana nedenlerin yanı sıra beyinde görülen bazı sorunlar, elektriğe maruz kalma, inme, alkol krizleri, Kennedy hastalığı da kreatin kinaz seviyesinin yükselmesine neden olan diğer nedenlerdir. Beyaz kan hücreleri WBC olarak adlandırılarlar ve DK-MB düzeyi ile yakından ilişkilidirler.

Ck (Kreatin Kinaz) Yüksekliği Tedavisi

Doktor tarafından yapılan testler sonucunda Ck değerinin neden yükseldiği tespit edilir ve tedavi bu tespite göre şekillenir. Ancak kişilerde kendi yaşantılarına dikkat etmesi gerekir. Kalp sorunlarını çoğaltan kolesterol yükselten besinlerden uzak durulmalıdır. Erik, brokoli, yulaf, havuç gibi gıdalar bu konuda iyi gelmektedir. Magnezyum ile özellikle A ve C vitaminlerini yeterli miktarlarda tüketin. Spor yapan kişiler takviye protein alırken çok dikkatli olmalıdır.

Ck seviyesinin yüksek çıkması ile yapılan spor gözden geçirilmeli ve ağır sporlar yapılmamalıdır. Bazı ilaçlar ile Ck seviyesini yükseltebilmektedir. Bu konuda doktorunuzdan bilgi alarak hangi ilaçları kullanmamanız konusunda bilgi almanız önemlidir.

Ck (Kreatin Kinaz) Düşüklüğü Neden Olur?

Kreatin kinaz düşüklüğü, yüksekliği gibi ciddi hastalıkların habercisi değildir. Genel olarak hareketsiz bir yaşan süren veya zayıflayan kişilerde değerler düşebilir. Ck seviyesinin düşmesinde birçok neden etken olabilmektedir. Hamilelik döneminin özellikle başlarında seviyenin düştüğü görülebilir. Eklem iltihaplarının neden olduğu kas zayıflıkları durumunda da düşüşler görülebilir.

Ck seviyesinin düştüğü görüldüğünde bayılmaların neden olduğu da olasıdır. Bazı karaciğer hastalıkları alkolden kaynaklı ortaya çıkmaktadır ve alkolden kaynaklı karaciğer hastalıkları Ck seviyesinin düşmesine neden olmaktadır.

Yukarıdaki etkenlerin yanı sıra kas kaybına neden olan hastalıklar, kortikosteroit tedavisi, miyozin kaybı, organ yetmezliği, çeşitli romatizmal hastalıklarda seviyenin düşmesine neden olabilmektedir.

Ck (Kreatin Kinaz) Düşüklüğü Tedavisi?

Kreatin kinaz seviyesinde görülen düşüşlerin nedenlerine göre tedavi uygulanmaktadır. Burada önemli olan seviyenin düşmesine hangi durumun neden olduğunun doğru teşhis edilmesidir. Teşhis sonrasında belirlenen hastalığa göre uygulanan tedaviler ile Ck seviyesinin normale dönmesi için tedavi uygulamaları tercih edilmektedir. İlaç veya cerrahi tedaviler tamamen hastalığın türüne göre değişmektedir. Bu konuda öncelikle uzman bir doktora başvurulmalı ve daha sonrasında gerekli tahliller yapılarak tedaviler başladığı gibi belirli aralıklarla Ck seviyesi ölçülmelidir.